فلسفه نخواندن حمد و سوره در نماز جماعت

چرا هنگام برگزاری نمازجماعت، وقتی امام جماعت حمد و سوره را می خواند؛ بقیه ساکت می شوند و گوش می دهند؟

پاسخ: مأموم، در دو رکعت اول نماز جماعت، نباید حمد و سوره، بخواند؛ به دلیل فتوای علما که برگرفته از روایات می باشد. به عنوان نمونه یک روایت در این خصوص ذکر می شود:
«سُئِلَ الصَّادِقُ علیه السلام … أَنَّ عَلَی الْقَوْمِ فِی الرَّکعَتَینِ الْأُولَیینِ أَنْ یسْتَمِعُوا إِلَی قِرَاءَةِ الْإِمَامِ وَ إِذَا کانَ فِی صَلَاةٍ لَا یجْهَرُ فِیهَا سَبَّحُوا وَ عَلَیهِمْ فِی الرَّکعَتَینِ الْأُخْرَاوَینِ أَنْ یسَبِّحُوا وَ هَذَا أَحَبُّ إِلَی؛ از امام صادق در مورد نحوه برگزاری نماز جماعت، سؤال شد که حضرت فرمودند: کسانی که مأموم هستند؛ در دو رکعت اول نمازهای جهری(صبح، مغرب و عشا)، به قرائت(حمد وسوره) امام جماعت گوش دهند و در نمازهای اخفاتی(ظهر و عصر)، تسبیح، بگویند»(بحارالأنوار، ج ۸۵، ص ۱۲۲)
در روایتی دیگر، راوی می گوید: «به امام صادق علیه السلام گفتم: موقعی که به امام جماعت اقتدا می کنم؛ می توانم حمد و سوره بخوانم؟ حضرت فرمودند: در نمازهای آهسته، قرائت حمد و سوره به امام جماعت محوّل است. در این نمازها حمد و سوره مخوان. اما در نمازهای بلند، اگر صدای او را می شنوی، گوش فرا ده، که بلند خواندن برای همین است تا دیگران استماع کنند. و اگر صدای او را نمی شنوی، برای خودت به قراءت حمد و سوره بپرداز»(کافی، ج ۳، ص ۳۷۷)
هم چنان که در روایت اخیر اشاره شده، فلسفۀ بلند خواندن امام این است که دیگران بشنوند و خواندن حمد و سوره در نماز جماعت بر عهدۀ امام جماعت گذاشته شده است.