نمازهاى شب هاى ماه مبارک رمضان

مرحوم «علاّمه مجلسى» در فصل آخر از اعمال ماه رمضان در کتاب «زادالمعاد»، نماز شب هاى ماه رمضان را چنین بیان مى کند: (و با توجّه به این که بهترین اعمال، در ماه مبارک، نماز و قرآن است و این نمازها در بردارنده بسیارى از سوره هاى قرآن است، هرکس هر چند شب را بخواند غنیمت است).

شب اوّل: چهار رکعت; هر رکعت بعد از سوره حمد پانزده مرتبه سوره توحید. 

تفسیر و پیام آیات نماز در قرآن

مقدمه

در قرآن مجید آیات زیادی درباره‌ی نماز بیان شده و هر کدام از آن‌ها بیانگر اهمّیّت و ارزش خاص و جایگاه رفیع این عبادت مهم در پیشگاه خداوند است و آیات مربوط به نماز هر کدام تفسیر و پیام خاصی دارد. بعضی از آن‌ها به اهمّیّت بعد معنوی و ملکوتی نماز پرداخته و برخی از آیات نماز را مایه‌ی آرامش دل‌ها دانسته و تعدادی، نماز را عامل باز دارنده از زشتی و پلیدی معرفی نموده و بخشی دیگر نیز به بررسی نماز در ادیان گذشته و همراهی آن با عبادات دیگر از قبیل حج، جهاد، زکات و عدالت اجتماعی پرداخته است.

نکات قابل توجه

1ـ تفسیر آیات نماز اقتباس شده از تفاسیر مجمع البیان، المیزان و نمونه و نور می‌باشد.

2ـ محور اصلی مباحث این مجموعه تفسیر نمونه است، چون این تفسیر از چهارده تفسیردیگر استفاده کرده، ولذا اگر نکته‌ای در تفسیر نمونه بیان نشده بود از تفسیر المیزان و مجمع البیان وتفسیر نور استفاده کرده‌ایم تا از تکرار پرهیز شود.

ـ امیدوارم بتوانیم از آیات نماز به خوبی استفاده کرده و باعث حرکت ما به سوی کمال نماز شود.

آثار پر بار نماز در دنیا و آخرت

دستورات شریعت مقدّس اسلام همواره با مصلحتی مادی یا معنوی یا هر دو همراه است، گر چه فکر ما از درک آن عاجز باشد در این مقاله در سدد بیان برخی ازآثار دنیوی و اخروی نماز از دیدگاه آیات قرآن  و روایات معصومین علیهم السلام هستیم.

در این بحث به برخی از آثار پر بار نماز که در دنیا و آخرت تحقق می یابد و در آیات و روایات به آن تصریح شده، می پردازیم. 

اهمیت و فضیلت نماز جمعه

نماز جمعه عبادتی است همچون نمازهای دیگر که در ظهر روز جمعه و با شرائط خاصی انجام می شود، و در فضیلت این نماز همین بس که سوره ای در قرآن به این نام آمده و در آنجا صریحاً مؤمنان را به حضور در نماز جمعه دعوت فرموده است و در آن آیه آمده است: هنگامی که صدای مؤذن بلند شد و دعوت به نماز شدی، معامله و تجارت را رها ساز و برای انجام این واجب الهی حاضر شو، که از همه چیز برای شما بهتر است اگر بدانید» و نیز در روایات آمده که نماز جمعه باعث حرام شدن آتش جهنم است بر بدن و موجب آسان شدن ترس و هول قیامت و کشیده شدن قلم عفو بر جرائم اعمال گذشته است و ثواب شرکت در نماز جمعه برا ی کسی که قادر به انجام حج نیست، برابر با حج است. در برخی روایات ترک کنندگان این عمل به سختی مورد سرزنش قرار گرفته اند تا آنجا که می خوانیم کسیکه سه هفته آنرا ترک کند منافق می باشد. هر چند نماز جمعه واجب تخییری است ، یعنی انسان می تواند بجای آن نماز ظهر خود را بجا آورد ولی خود داری از شرکت در آن به بصورت دائمی وجه شرعی (دلیل شرعی ) ندارد. به طور کلی در حال اقامه خطبه توسط امام جمعه آنچه که موجب گوش ندادن واز بین رفتن فایده خطبه می شود ( ولو به جا آوردن نماز قضا و یا مستحبی ) باید ترک شود. چرا که در برخی روایات از دو خطبه به عنوان جایگزین دو رکعت در نماز ظهر جمعه یاد شده است، و لذا دو خطبه به جای دو رکعت نماز به شمار می آید و از این جهت کارهایی که در نماز جایز نیست ، در بین دو خطبه نیز جایز نمی باشد. امام جمعه در خطبه خود باید مصالح دین و دنیای مسلمانان را به آنها تذکر دهد و آنها را از امور مختلف اجتماعی آگاه سازد. احتیاط آن است که امام و مأمومین هنگام ایراد خطبه با وضو باشند. اگر زنان ، مسافران، بیماران و از کارافتادگان در نماز جمعه شرکت کنند نمازشان صحیح است، و بجای نماز ظهر ایشان محسوب می گردد. اگر چه برآنها ( نماز جمعه ) واجب نیست. نظافت بدن و غسل جمعه و پوشیدن بهترین لباسها واستفاده از عطر و مسواک زدن جزء آداب مؤکد نمازجمعه است ، که در روایات بدانها سفارش شده است.