هدف از اذان گفتن چیست؟
اذان، این سروش غیبى و این نداى آسمانى، یک اعلان عمومى و معنوى جهت آمادگى براى نماز و انجام فریضه بزرگ الهى است.اذان ارزش و جایگاه والایى در شریعت محمدى(ص) دارد.
اذان دعوت به سوى عبادت و بندگى خدا است و مؤذن با آهنگ رسا و روح بخش، امت اسلام را به نماز و مناجات فرا میخواند.
امام رضا(ع) در باره فلسفه و حکمت اذان مىفرماید:
1 - آنکس را که فراموش کار است، یاد آور باشد و آنکس را که غافل است متنبه سازد.2 - فهماندن وقت نماز، براى کسیکه اشتغال دارد.(مشغول به کار است)
3 - دعوت مردم به پرستش خالق و ترغیب در آن است.
4 - اذان گو، اقرار به توحید دارد و ایمان را آشکار مىسازد و اسلام را اعلان میکند و آنکس را که فراموش کرده یادآورى مىنماید.(منلایحضرهالفقیه،ج 1،ص 299)
علاوه بر مطالب بالا، در باره فلسفه اذان،می توان به موارد زیر هم اشاره کرد:
الف - اذان و اقامه، توجه و آمادگى براى نمازگزار است و در اثناى آن، زمینه و استعداد پیدا مىشود که انسان، با ادب بیشتر، خشوع فزونتر و عرفان عمیقتر در پیشگاه حضرت حق قرار گرفته و با معبود و محبوب حقیقى خویشتن سخن بگوید و دمساز گردد.گل نغمه زیباى خدایى است اذان
پروانه باغ دلگشایى است اذانمحبوب تمام حق پرستان زمین
پیغام رسان روشنایى است اذان
ب - اذان موجب صفاى باطن و شادى و نشاط روح است. پیامبر(ص) هنگام فرا رسیدن وقت نماز، به بلال میفرمود: »اى بلال! اذان بگو و ما را با آن روح ببخش (ارحنا یا بلال)»
پس آنان آماده نماز میشوند و به سوى مساجد و نمازخانه ها حرکت میکنند رسول خدا(ص)فرمود: «هرگاه مؤذن بگوید: الله اکبر»،خداوند میفرماید: اى امت محمد مهیاى نماز شوید و شغل دنیا را ترک کنید».(مناهج الشارعین، ص 180)
د - قبل از اسلام مسیحیان با ناقوس، یهودیان با دمیدن در بوقها، آتش پرستان با روشن کردن آتش و مردم را به عبادت دعوت میکردند؛ ولى اسلام آمد و به جاى اینها اذان را انتخاب کرد که در آن مردم با کلمات خوب و دلنشینى به مسجدها فرا خوانده میشوند و از طرفى با شنیدن و گفتن نام خدا، پیامبر و... آماده نماز خواندن می گردند.
ه)اذان آدمى را به یاد خدا می اندازد و با بزرگى و عظمت او آشنا میسازد؛ با گفتن «الله اکبر» به بزرگى، جلالت شأن، عظمت و توانایى خدا اعتراف مىکنیم و با بیان «لا اله الا اله»، به یگانگى و بى شریکى او شهادت میدهیم.
