بعد از نمازها؛ تعقیبات یا دست دادن با دیگران؟!

بعد از اتمام نمازهای واجب کدامیک در شرع مقدس سفارش شده؟ خواندن تعقیبات یا مصافحه با دیگران(دست دادن)؟

---

کلمه  “مصافحه”‌ در لغت به معنی دست دادن است.

کلمه  “تعقیب”‌ تعقیب در لغت به معنای دنبال کردن و به دنبال آوردن ِ بدون فاصله است و تعقیب نماز به معنای نشستن بعد از نماز جهت خواندن تسبیحات خانم فاطمه زهرا سلام الله علیها، دعا، قرآن یا اذکار وارده است‌.

تعقیب نماز، از مستحباتی است که اسلام به آن تاکید کرده است‌. قرآن می‌فرماید: “فَإِذَا فَرَغْت‌َ فَانصَب‌ْ  وَ إِلَی‌َ رَبِّکَ فَارْغَب‌; (انشراح‌، 7 ـ 8) پس هنگامی که از کار مهمی فارغ شدی‌، به کار و طاعت دیگر بپرداز و به سوی پروردگارت با اشتیاق روی آور”‌. از حضرت باقرالعلوم علیه السلام  در تفسیر این آیه‌، چنین نقل شده است :  “هنگامی که از نماز، فراغت یافتی‌، در همان حال که نشسته‌ای‌، به دعا بپرداز و از خداوند هر چه از دنیا و آخرت می‌خواهی‌، تمنا کن و هنگامی که از دعا فارغ شدی‌، به سوی خداوند متعال توجه کن‌”‌.(البرهان‌، سید هاشم بحرانی‌، ج 5، ص 690)

وقتی که در آیات قرآن و احادیث جستجو میکنیم به این جمع بندی میرسیم که در خصوص دست دادن با مأمومین  بعد از نماز، دلیلى بر استحباب آن نداریم و اصلاً بر آن سفارشی نشده است . 

نماز آیات

نماز آیات به واسطه چهارچیز بر مسلمان واجب می شود:

1- کسوف (اگرچه به مقدار کمی باشد)

2- خسوف (اگرچه به مقدار کمی باشد)

3- زلزله

4- رعد و برق و بادهای سیاه و سرخ و مانند اینها در صورتی که بیشتر مردم بترسند.

نحوه اقامه نماز آیات

نماز آیات دو رکعت است و در هر رکعت پنج رکوع دارد. نمازگزار بعد از نیت، تکبیر بگوید و یک حمد و یک سوره بخواند و به رکوع رود و پس از رکوع دوباره یک حمد و یک سوره بخواند تا پنج مرتبه و در رکعت دوم نیز به همانگونه اقامه شود و پس از رکوع آخر قنوت خوانده شود و تشهد و سلام دهد.

و نحوه دیگر اقامه آن این است که:

سوره حمد کامل تلاوت شود و سوره توحید به پنج بخش تقسیم شده و بعد از هر بخش یک رکوع انجام شود. رکعت دوم نیز به همان صورت و بعد از آن تشهد و سلام داده شود.

انواع شکیات نماز و مسایل فقهی آن

پاسخ در خصوص شکیات نماز  : همیشه سعی کنید هنگام شک به یک طرف گمان بیشتری پیدا کنید و به همان عمل کنید که این بهترین روش برای از بین بردن شک است، اما اگر بعد از فکر کردن نتوانستید، یک طرف را ترجیح دهید به وظیفه شاک که در زیر می‌آید، عمل کنید. 

شکیات نماز 23 نوع است، به 6 مورد آن نباید اعتنا کرد، 9 مورد آن صحیح است که هنگام بروز نباید نماز را شکست، 8 مورد شکهایی است که نماز را باطل می‌کند. 

شکهایی که نباید به آنها اعتنا کرد و هنگام بروز آن نماز صحیح است، نباید انسان نماز را بشکند:  

چرا در قرآن در مورد مسائلی همانند نماز و روزه به طور کامل و واضح صحبت نشده است؟

در آیات قرآن، فروع دین و احکام آن به صورت کلی بیان شده، اما در بخش اصول عقاید مانند توحید و معاد، آیات بسیاری وارد شده اگر چه بر برخی فروع تأکید بیشتر شده یا برخی از جزئیات آن نیز بیان شده است.
به نظر می‌رسد طرح احکام الهی به صورت کلی در قرآن مبتنی بر عوامل زیر باشد:
1) بسیار بودن احکام جزئی و محدود بودن آیات قرآن.
2) وجود پیامبر به عنوان بیانگر آیات قرآن.
3) نیاز به پیامبر و ائمه معصومین و رجوع به آنان.
4) دعوت به تفکر.
معمولاً قوانین به صورت کلی تدوین می‌گردد و پس به وسیله کارشناسان جزئیات آن بیان می‌شود، این رویکرد جهت پاسخگوی به نیازها با توجه به شرایط زمان و صورت می‌گیرد؛ از این رو قوانین کشورها کلی است و سیاست کلان و بلند مدت آنها، به صورت کد و رمز تدوین می‌شود تا با شرایط زمان همخوان باشد.